Davud
Makale: Özhan Öztürk
DAVUD (Arapça: داود, Dāwūd; İbranice: דוד, David; İngilizce, Fransızca, Almanca: David) MÖ 1085-1015. Eski Ahit’e göre Yesse’nin en küçük oğlu, İsrailoğullarının ikinci kralı ve Kudüs kentinin kurucusu olup Tanah’ın yanı sıra İslami kaynaklarda da peygamber olarak anılmıştır.
Tanah’ın Müslümanlarca Zebur olarak anılan Mezmurlar bölümünü oluşturan 150 şiirin Davud tarafından yazıldığı kabul edilmektedir. Eski Ahit’in 1. Samuel, 1. Krallar ve Kronikler bölümlerinde Davud hakkında bilgi verilmekte olup, hatasız, adil bir kral, savaşçı, müzisyen ve şair olarak tasvir edilmektedir. Samuel, Yahveh’in arzusuyla ilk Yahudi kralı Saul’e (Kuran’da Tâlût) kendinden sonraki kralların çoban Yesse’nin soyundan geleceğini bildirince Saul, Yesse’nin oğlu Davud’u sarayına almıştır. Bir süre sonra Saul’un ordusu Filistinlilere karşı Elah vadisinde savaşmak için karşı karşıya geldiğinde Filistinli dev savaşçı Goliath (İslami kaynaklarda ‘Calut’) Yahudilerin şampiyonu ile teke tek savaşmak için krala meydan okumuştur. Davud sapanıyla attığı bir taşla dev Goliath’ı yenmeyi başarıp kafasını kesince Saul çocuğu kıskanmış ve öldürülmesini emretmiştir. Bununla birlikte kralın oğlu Yonatan arkadaşı Davud’un çöle kaçmasına yardım etmiştir. Kaçak hayatı yaşayan Davud’un önüne 3 kez Saul’u öldürme fırsatı çıkmışsa da hiç birisini kullanmamıştır. Sonunda Filistinlilerle yapılan savaşta Saul ile Yonathan öldürülünce Davut geri dönmüş kutsal yağla mesh edildikten sora Yahudi ileri gelenlerince kral seçilmiştir. Zion kalesini Filistinlilerin elinden alarak burayı Kudüs adıyla başkent yapan Davud, Yahveh’in 10 emrini içeren sandığı buraya getirip bir tapınak inşa ettirmek istemişse de danışmanlarınca fikrinden vazgeçirilmiştir. Bugünkü Ürdün ve Suriye’yi feth eden Davud tüm Yahudi kabilelerine boyun eğdirmek gibi büyük başarılar elde etmişse de ordusundaki askerlerden Hitit Uriah’ın karısı Bathşeba’ya âşık olmuş, adamı öldürtüp kadını elde edince Yahveh tarafından lanetlenmiştir. Bathşeba’da doğan oğlu 7 günlükken ölmüş ayrıca kendine isyan eden oğlu Abşalom savaş meydanında öldürülmüştür. Davud 36 yıl hüküm sürdükten sonra ölünce yerine Süleyman (Solomon) geçmiş babasının hayal ettiği tapınağı o inşa ettirmiştir. Ortaçağ Hıristiyanları Davud’u İsa’nın öncülü gibi görüp büyük saygı göstermiş, kralın aslan, ayı ama özellikle Goliath’ı öldürmesi (1. Samuel 17:32–37, 38–51) İsa’nın Şeytan’a karşı kazandığı zaferlerle ilişkilendirilmiştir.
DAVUD YILDIZI, DAVUD’UN KALKANI, DAVUD MÜHRÜ
Ortak merkeze sahip üst üste iki üçgenin oluşturduğu altı köşeli yıldız modern
Yahudiliğin sembolü olup, İbranice ‘Magen David’ (Davut’un kalkanı), Aşkenazi ‘Mogen Dovid’ olarak bilinmektedir. Gerçekte bir kalkanı sembolize eden figür Ortaçağ’da Yahudi Yıldızı olarak adlandırılmış, Menora (Yedi Kollu Şamdan) ile birlikte Yahudiliğin en yaygın sembolü haline dönüşmüştür. Adını İsrail kralı Davud’dan almaktaysa da Davud’un oğlu Süleyman’ın adıyla, Süleyman’ın Mührü olarak da anılmıştır. Eski Ahit’te hatta Talmud’da bile bahsi geçmeyen Davut Yıldızı ilk olarak 12. Yüzyılda yazar Judah Hadassi tarafından kullanılmış, İsrail devletinin 1948 yılında kurulmasıyla yeni devletin bayrağında yer alarak sembolü olmuştur. Süleyman’ın büyülü yüzüğündeki mührün cinleri kontrol ettiği ve düşmanlarından koruduğu inanışı zamanla Yahudi folklorunda yaygınlaşmış, Fransız Devriminin ardından özgürlüğüne kavuşan Yahudi toplumunu temsil eden sembol olarak seçilmiştir. Tanrının evreni 6 günde yarattığına ve yedinci gün dinlendiğine inanıldığından Yedi rakamının Yahudilikte önemli bir yere sahiptir
Neturei Karta gibi bazı Ortodoks Yahudi grupları ‘büyü’ ve ‘Okült’ün sembolü olduğu için 6 köşeli yıldızı kabul etmemektedir. Bazı araştırmacılar da sembolün Zerdüşt diniyle ilgili bir astrolojik sembol olup bir çeşit yıldız haritası olduğu iddiasındadırlar.
Holocaust döneminde ortasında Jude (Almanca Jude ‘Yahudi’, Fransızca ‘Juif’, Hollandaca ‘Jood’) yazan sarı renkli David Yıldızı Nazi’ler tarafından 6 yaşından büyük Yahudileri ayırt etmek amacıyla kullanılmıştır (6 Eylül 1941). Bazı tarihçiler bu durumun Amerikan isyanının finansal destekçisi Haym Solomon’un (1740-1785) onuruna gerçekleştirildiğini iddia etmiştir. Bu teori dışında durumu Amerikan isyanına katılanların Eski Ahit’e olan saygısına bağlayanlar ve anti-semitik komplo teorileri kuranlarda vardır.
1 Dolarlık Amerikan Banknotunun arka yüzündeki kartalın başının üzerinde yer alan ve 13 koloniyi simgeleyen yıldızların tasviri Davut yıldızı formundadır.
Anadolu’da Hz. Süleyman mührü adıyla bilinen sembol cami gibi yapıların kalıcılığını sağlamak, kötü ruhlar ve nazardan korumak için süs olarak kullanılır.
Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016